معرفی رشته مهندسی معدن
معرفی رشته مهندسی معدن:
برای هر فعالیت صنعتی نیاز به مواد معدنی داریم و به عبارت دیگه مبنای اصلی تولید و توسعه صنعتی، مواد معدنی هستن. موادی که کشف و استخراج اون ها نیاز به کارشناسانی متخصص داره و به همین دلیل امروزه در بسیاری از دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی جهان، رشته ای به نام مهندسی معدن وجود دارد. رشته ای که در کشور ما هم با دو گرایش اکتشاف و استخراج در دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی ارائه میشه. مهندسی معدن مجموعه علوم، روش ها و فنونی هست که از اکتشاف یک معدن آغاز و تا فرآوری اون ادامه پیدا میکنه. البته معدن باید از نظر اقتصادی ارزش و صرفه کافی رو داشته باشد تا امکان کار اکتشاف و استخراج (که فرآیند هایی پرهزینه هستند) در اون وجود داشته باشه. از اونجا که از سال های بسیار قبل، انسان ها به دنبال کشف طلا و برخی از مواد معدنی ارزشمند بودن، شغل مهندسی معدن دارای قدمت بسیار زیادی هست.
گرایش های رشته مهندسی معدن در مقطع کارشناسی:
گرایش اکتشاف معدن: مهندس معدن در گرایش اکتشاف پس از کشف معدن، نوع و شکل مواد معدنی رو تعیین کرده و به ارزیابی اقتصادی، میزان ذخیره و همچنین چگونگی استخراج منابع معدنی میپردازه. در این گرایش دانشجو ها درباره مکانیک سنگ، زمان‌شناسی ساختمانی، ژئوفیزیک و زمین‌شناسی معدنی مطالعه میکنن.
گرایش استخراج معدن: گرایش استخراج شامل عملیات حفاری و آتشباری به منظور خرد کردن سنگ، بارگیری و باربری و در اغلب اوقات سنگ شکنی به منظور رساندن ابعاد “کان سنگ” به اندازه مناسب هست. این عملیات میتونه در معادن روباز، زیرزمینی و در موارد محدودی در دریا انجام بشه.
درس های رشته ی مهندسی معدن:
درس های مشترک در گرایش های مختلف مهندسی معدن:
ریاضی، معادلات دیفرانسیل، آمار و احتمالات مهندسی، برنامه نویسی کامپیوتر، فیزیک، محاسبات عددی، شیمی عمومی، نقشه کشی صنعتی، اجزاء ماشین، استاتیک، دینامیک، مقاومت مصالح، مکانیک سیالات، شیمی فیزیک، نقشه برداری عمومی، عملیات نقشه برداری، زمین شناسی عمومی، زمین شناسی ساختمانی، زمین شناسی اقتصادی، مکانیک سنگ، اقتصاد معدنی، کانه آرایی
درس های تخصصی گرایش اکتشاف معدن:
اصول استخراج معدن، برداشت زمین شناسی، کانی شناسی توصیفی، سنگ شناسی ، کارتوگرافی و کاربرد عکس های هوایی، کانی شناسی نوری، مینرالوگرافی، زمین شناسی ایران، تجزیه مواد معدنی، ژئوفیزیک اکتشافی، حفاری اکتشافی، چاه پیمایی، ژئوشیمی اکتشافی، ژئوتکنیک، آب های زیرزمینی، نقشه برداری معدنی، ارزیابی ذخایر معدنی.
درس های تخصصی گرایش استخراج معدن:
مبانی مهندسی برق، ماشین های حرارتی، کانی شناسی، سنگ شناسی، برداشت زمین شناسی، کارتوگرافی و فتوژئولوژی، اصول اکتشاف و ارزیابی ذخایر، بازدید معدن، چالزنی و آتشباری، حفره چاه و تونل، ترابری در معادن، نگهداری در معادن، تهویه در معادن، روش های استخراج روباز، روش های استخراج زیرزمینی، نقشه برداری معدنی، آبکشی در معادن، کانه آرایی، خدمات فنی در معادن، اصول طراحی معادن.
دانشگاه هایی که رشته ی مهندسی معدن را تدریس میکنند:
رشته ی مهندسی صنایع در مقطع کارشناسی در بعضی از دانشگاه های کشور، ازجمله دانشگاه های تهران، صنعتی امیرکبیر، صنعتی اصفهان، بین المللی امام خمینی قزوین، صنعتی ارومیه، صنعتی همدان، کاشان، صنعتی سهند تبریز، یزد، شهید باهنر کرمان، زنجان، بیرجند، شاهرود، صنعتی اراک، ملایر، کردستان، ارومیه، ولی عصر رفسنجان، لرستان، سیستان و بلوچستان، صنعتی بیرجند و… تدریس میشه.
ادامه تحصیل در مقاطع بعدی:
امکان ادامه تحصیل دررشته مهندسی صنایع در مقطع ارشد و دکترا وجود داره.
گرایش های مقطع کارشناسی ارشد رشته ی مهندسی معدن عبارتن از: فراوری مواد معدنی، اکتشاف معدن، مکانیک سنگ، استخراج معدن، تونل و فضا های زیر زمینی و معدن و محیط زیست.
فرصت های شغلی:
اگر به کار در معادن در رده های مدیریتی و نظارتی علاقه دارید و می تونید شرایط سخت کار رو تحمل کنید، شغل مهندسی معدن برای شما میتونه شغل مناسبی باشه. مهندسی معدن جزو مشاغل سخت به شمار میاد و افرادی که به این شغل وارد میشن، باید توان کار و تحمل شرایط سخت اون رو داشته باشن. البته اگر به طبیعت و استفاده از فنون و علوم مختلف در اون علاقه داشته باشه، کناراومدن با این شرایط سخت، خیلی آسان تر میشه.
در حال حاضر ما در بخش معدن به طور متوسط دارای رشد ۵/۶ درصدی هستیم که باید در این زمینه به رشد ۱۵ درصدی برسیم و برای رسیدن به این رشد به کارشناس های تکنولوژی آفرین به خصوص در زمینه فرآوری نیاز بسیار زیادی داریم. چرا که راه یافتن به بازارهای جهانی تنها از طریق کنترل کیفیت و استاندارد کردن محصولات معدنی امکان پذیر خواهد بود. امروزه ما نیازمند فارغ التحصیل های علاقمند و خلاق مهندسی معدن هستیم تا بتونیم بدون وابستگی به کارشناس های خارجی، شاهد رونق و افزایش صادرات این بخش باشیم. فارغ التحصیل های این رشته علاوه بر وزارت معادن و فلزات میتونن در وزارت نفت در زمینه حفاری، وزارت نیرو در زمینه آب های زیرزمینی، کارگاه های وزارت راه و ترابری برای حفاری راه ها و تونل ها، شرکت مترو و سازمان انرژی اتمی مشغول به کار بشن.
با چه رتبه و درصد هایی میتوان در رشته ی مهندسی معدن قبول شد؟
در جدول زیر کارنامه ی داوطلب های قبول شده در رشته ی مهندسی معدن در آزمون سراسری سال ۹۴ دانشگاه های مختلف نشون داده شده.
| شیمی | فیزیک | ریاضی | زبان | معارف | عربی | ادبیات | رتبه کشوری | |
| ۲۲ | ۳۴٫۹ | ۲۹٫۱ | ۵۳٫۴ | ۵۷٫۴ | ۵۶ | ۴۸ | ۶۶۳۹ | دانشگاه تهران |
| ۹٫۶ | ۳۹٫۳ | ۲۳٫۵ | ۷۳٫۴ | ۹۰٫۷ | ۳۶ | ۳۸٫۷ | ۹۳۲۲ | دانشگاه صنعتی امیرکبیر |
| ۳۲٫۴ | ۲۰ | ۱۳٫۶ | ۶۱٫۴ | ۲۹٫۴ | ۱۷٫۴ | ۰ | ۱۸۸۴۳ | دانشگاه صنعتی اصفهان |
| ۸٫۶ | ۱۱٫۲ | ۳٫۸ | ۵۷٫۴ | ۵۸٫۷ | ۱۷٫۴ | ۲۰ | ۳۹۰۰۴ | دانشگاه یزد |
| ۳٫۹ | ۱۶٫۳ | ۸٫۱ | ۱۰٫۷ | ۲۱٫۴ | ۱۸٫۷ | ۲۹٫۴ | ۴۲۴۳۴ | دانشگاه صنعتی اراک |
نویسنده: فاطمه گلپلیچی